O służbie zdrowia na Podkarpaciu podczas konferencji w PUW
W skład zespołu, obok wojewody, weszli:
- dyrektorzy wszystkich trzech szpitali,
- starostowie powiatów: leskiego, sanockiego i bieszczadzkiego,
- pracownicy Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego na czele z Ireną Marszałek-Czekierdą, dyrektor Wydziału Polityki Społecznej,
- dyrektor Podkarpackiego Oddziału NFZ, dyrektor Wojewódzkiej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej w Rzeszowie oraz Podkarpacki Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny,
- dyrektor Regionu Podkarpackiego Banku Gospodarstwa Krajowego oraz zastępca dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Rzeszowie.
W prace zaangażowali się także podkarpaccy parlamentarzyści – Joanna Frydrych i Marek Rząsa. W spotkaniach brali udział również przedstawiciele Europoseł Elżbiety Łukacijewskiej oraz Posła na Sejm RP Bartosza Romowicza
.
Zespół spotkał się dotychczas sześć razy, analizując różne możliwości zmian oraz modele połączenia szpitali, omawiając kwestie finansowe, prawne i organizacyjne związane z ewentualną fuzją. Jednym z kluczowych założeń jest wypracowanie koncepcji powołania jednego, zintegrowanego „Szpitala Bieszczadzkiego”, z pozostawieniem jednego SOR-u oraz przygotowaniem bilansu otwarcia i planu naprawczego.
Zespół rozważał m.in. model wspólnego SPZOZ-u utworzonego przez związek powiatów.
Jeden szpital lekarstwem na problemy
W oparciu o zapisy ustawy o działalności leczniczej brak jest podstaw prawnych do utworzenia SPZOZ-u przez związki jednostek samorządu terytorialnego. Dlatego Wojewoda Podkarpacki w styczniu zwróciła się do Ministra Zdrowia z wnioskiem o zmianę zapisów tejże ustawy, która umożliwiłaby utworzenie SPZOZ-u przez związek powiatów.
Pomimo braku jeszcze odpowiednich regulacji prawnych, wszystkie strony podtrzymują wolę konsolidacji. Na spotkaniu, które miało miejsce 4 czerwca, dyrektorzy szpitali i ich organy prowadzące podtrzymali chęć powołania wspólnego szpitala pod warunkiem zmian obowiązujących przepisów prawa i zabezpieczeniu źródeł finansowania.
W międzyczasie – 16 maja szpital w Lesku zawnioskował o czasowe zawieszenie działalności oddziału dziecięcego (na okres od 1 lipca do 31 października br.), a 26 maja o zawieszenie działalności oddziałów ginekologiczno-położniczego i neonatologii (na okres od 1 lipca do 31 sierpnia br.).
Oba wnioski motywował koniecznością wykonania remontów niezbędnych do przystosowania instalacji oraz infrastruktury do wymogów sanitarnych i przeciwpożarowych.
Jednocześnie dyrekcja szpitala zapewniła o uruchomieniu na ten czas karetki transportowej przy SP ZOZ w Lesku w obsadzie: ratownik-kierowca, ratownik medyczny i położna. Ponadto dodatkowa położna będzie oddelegowana w tym czasie do pracy na SOR.
Wojewoda Podkarpacki po uzyskaniu dodatkowych informacji na temat zaplanowanego remontu oraz wnikliwej analizie obu wniosków, udzieliła zgody na czasowe zawieszenie działalności oddziałów we wskazanym czasie, a nie na ich zamknięcie.
Spotkanie w Ministerstwie Zdrowia
Niezależnie od podjętych dotychczas działań, wojewoda Teresa Kubas-Hul spotkała się w ubiegłym tygodniu w Warszawie z Minister Zdrowia Izabelą Leszczyną oraz wiceministrem zdrowia Jerzym Szafranowiczem, aby jeszcze raz porozmawiać na temat sytuacji bieszczadzkich szpitali, w tym szpitala w Lesku.
W rozmowach wzięli udział także posłowie Joanna Frydrych i Marek Rząsa, Wiceprezes NFZ Jakub Szulc, Starosta Powiatu Leskiego Wojciech Stelmach, Burmistrz Miasta i Gminy Lesko Adam Snarski oraz Dyrektor SP ZOZ w Lesku Małgorzata Bryndza.
Dyrektor szpitala w Lesku Małgorzata Bryndza przedstawiła sytuację placówki. To m.in. problemy z zagwarantowaniem kadry zapewniającej opiekę dla noworodków, brak środków na wypłaty oraz zadłużenie w ZUS.
Minister Zdrowia Izabela Leszczyna poinformowała, że właśnie takim szpitalom jak ten w Lesku szansę na poprawę sytuacji daje ustawa o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw, która dzisiaj (1 lipca 2025 r.) została przyjęta przez Radę Ministrów.
Ponadto wojewoda oraz starosta Wojciech Stelmach przedstawili koncepcję programu naprawczego, polegającego m.in. na połączeniu trzech bieszczadzkich szpitali. Starostowie powiatów, gdzie usytuowane są szpitale ustalili wstępny plan porozumienia.
Ministerstwo Zdrowia przedstawiło również plan, który pozwoli utrzymać oddział położniczy w szpitalu w Lesku. Planowane są kolejne rozmowy.
Podczas spotkania Poruszono temat zwiększenia miejsc rezydenckich w szpitalach powiatowych. Minister Leszczyna zapewniła, że resort pracuje nad zmianami systemowymi, które ułatwią funkcjonowanie szpitali.
Zielone światło dla konsolidacji
Także w ubiegłym tygodniu Rząd przyjął projekt ustawy wzmacniającej system szpitalny. Projekt zakłada m.in. możliwość elastycznego przekształcania oddziałów szpitalnych, łączenie szpitali przez samorządy i plany naprawcze dla zadłużonych placówek.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw przewiduje racjonalizację i uelastycznienie systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej (PSZ). Dzięki zmianom, oferta szpitali zostanie dostosowana do lokalnych potrzeb, w tym do zmian demograficznych. Jeśli NFZ się zgodzi, szpitale będą mogły zamienić niektóre świadczenia udzielane w trybie pełnej hospitalizacji na leczenie planowe lub jednodniowe, a także, w niektórych przypadkach, zamieniać oddziały szpitalne na zakłady opiekuńczo-lecznicze lub pielęgnacyjno-opiekuńcze. Przewidywany jest także finansowy mechanizm zachęcający do przekształceń w postaci zachowania części ryczałtu.
Projekt wprowadza nową kategorię świadczeń gwarantowanych w postaci świadczeń udzielanych w powiatowym centrum zdrowia. Będą one obejmowały świadczenia specjalistyczne w zakresie chirurgii ogólnej i chorób wewnętrznych udzielane w trybie całodobowym oraz transport sanitarny.
Ponadto katalog świadczeń ambulatoryjnych, które udzielane są bez skierowania, zostaje uzupełniony o porady psychologa oraz lekarza medycyny sportowej i optometrysty. Możliwe będzie także wystawianie skierowania do okulisty przez optometrystę. Natomiast lepsza wycena świadczeń w poradniach specjalistycznych ma sprawić, że diagnostyka i leczenie będzie się częściej odbywać bez konieczności hospitalizacji.
Nowe przepisy mają otworzyć drogę do konsolidacji i łączenia jednostek - tworzenie i prowadzenie SP ZOZ-ów również przez związki jednostek samorządu terytorialnego.
Reforma szpitali wprowadza zasady dotyczące programów naprawczych tworzonych przez SP ZOZ-y, w których wystąpiła strata netto. Obowiązek sporządzania programów naprawczych będzie również dotyczył podmiotów leczniczych działających w formie spółek kapitałowych z większościowym udziałem podmiotów publicznych oraz instytutów badawczych.
Nowe przepisy zakładają, że sporządzenie programu naprawczego poprzedzać mają analizy: efektywności funkcjonowania i zarządzania, ekonomiczne, jakościowe, operacyjne, działalności leczniczej oraz działalności poszczególnych komórek organizacyjnych.
Nowe rozwiązania mają wejść w życie zasadniczo po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.
Więcej pieniędzy na leczenie
Podczas konferencji sporo powiedziano także o finansowaniu ochrony zdrowia na Podkarpaciu. Teresa Gwizdak odniosła się przede wszystkim do kwestii rehabilitacji. Jak wyjaśniła, planując finansowanie świadczeń na bieżący rok w zakresie fizjoterapii ambulatoryjnej oraz domowej NFZ uwzględnił trzy kwestie:
• upływający w czerwcu terminu obowiązywania dotychczasowych umów, przeznaczając ok. ½ rocznej kwoty na sfinansowanie świadczeń w pierwszym półroczu 2025 r. Warto wiedzieć, że kwota umów jest zawsze zwiększana po kwartałach o wykonane świadczenia z Funduszu Medycznego i świadczenia tzw. nielimitowane dla osób o znacznym stopniu niepełnosprawności . Jest to dodatkowo kwota ponad 70 mln zł za pół roku, tj. ponad 140 mln za cały rok. Łączna kwota wynikająca z obowiązującego planu finansowego NFZ na 2025 r. dla zakresów fizjoterapia ambulatoryjna oraz domowa wynosi ponad 270 mln zł;
• planowane od 2026 r. zmiany formalne dotyczące zasad realizacji tych świadczeń, polegające na ścisłym rozdzieleniu co do zakresów świadczeń udzielanych ambulatoryjnie od świadczeń domowych. Dokonaliśmy zatem wydzielenia odpowiednio oszacowanej kwoty przypadającej na świadczenia w zakresie fizjoterapii ambulatoryjnej, powiększając o nią kwotę przypadającą na świadczenia fizjoterapii domowej. Działania te poprzedzone zostały analizą poziomu realizacji umów w 2024 r. przez świadczeniodawców, ze szczególnym uwzględnieniem poziomu realizacji świadczeń w zakresie fizjoterapii ambulatoryjnej realizowanych w warunkach domowych. Kwoty przeznaczone na finansowanie świadczeń obu zakresów wynoszą w pierwszym i drugim półroczu 2025 r. odpowiednio: 135,875 mln zł i 135,891 mln zł. Widać zatem, że poziom zabezpieczenia obu zakresów świadczeń kształtuje się pomiędzy półroczami 2025 r. na podobnym poziomie;
• rosnące zapotrzebowanie na świadczenia realizowane w warunkach domowych.
Warto również przyjrzeć się zmianom w poziomie nakładów na świadczenia fizjoterapii ambulatoryjnej oraz domowej. W przypadku fizjoterapii ambulatoryjnej z 90,3 mln zł w 2020 roku, do aż 270,3 mln w roku 2024, zaś w przypadku fizjoterapii domowej z 37 mln zł w 2020 roku, do niemal 120 mln zł w roku 2024. Łącznie to ponad 3 krotny wzrost!
Ponadto woj. podkarpackie jest od wielu lat niekwestionowanym liderem wśród województw w kraju w kwestii zabezpieczenia świadczeń fizjoterapii ambulatoryjnej oraz domowej. W pierwszym półroczu 2025 r. nakłady na 1 mieszkańca wynosiły średnio 66,72 zł i były najwyższymi w kraju! Średnie nakłady to 36,33 zł na 1 mieszkańca.
W kwestii rekomendacja AOTMiT, warto wiedzieć że uwzględnia ona we wzroście cen jednostek rozliczeniowych trzy elementy:Po rozstrzygniętym konkursie podmioty, które nie uzyskały kontraktu na świadczenia z tego zakresu od 1 lipca 2025, będą mogły uczestniczyć w konkursie uzupełniającym w obszarach, gdzie po konkursie jest niewystarczająca liczba podmiotów. Działania planujemy rozpocząć jeszcze w lipcu – wyjaśniła Teresa Gwizdak.
- skutki realizacji ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw,
- zmianę w wybranych obszarach świadczeń zidentyfikowanych jako wymagające pilnej interwencji poprzez zwiększenie poziomu finansowania w wyniku,
- wzrost inflacji.
Zwiększenie finansowania dotyczy kilku kluczowych elementów:
- współczynniki dla wybranych grup dotyczących kompleksowych świadczeń onkologicznych, pozwalające na pokrycie rzeczywistych kosztów świadczeń, zapewnienia stabilności ich funkcjonowania oraz utrzymania wysokiej ich jakości i dostępności,
- zmiany współczynników korygujących dla szpitali zakwalifikowanych do pierwszego, drugiego i trzeciego poziomu sieci, które będą dotyczyć 9 szpitali gdy mowa trzecim poziomie oraz 20 szpitali, gdy mowa o poziomie pierwszym i drugim,
- uwzględnienia taryf dla świadczeń w obszarze chorób układu nerwowego, żeńskiego układu rozrodczego i rehabilitacji stacjonarnej oraz
- dodatkowe zwiększenie liczby jednostek rozliczeniowych w obszarach o największym potencjale do wzrostu liczby realizowanych świadczeń, co do których jednocześnie wystąpiły największe różnice pomiędzy wartością zawartych umów na okres styczeń-marzec 2025, a wartością udzielonych, sprawozdanych i poprawnie zweryfikowanych świadczeń w tym okresie.
Gdy mowa o kwotach finansowania szpitali, wzrost finansowania na Podkarpaciu jest bardzo duży: 3,5 mld zł w roku 2022, 4,7 mld zł w roku 2023 oraz 5,5 mld zł w roku ubiegłym.Co dość istotne, przyjęcie przez Ministerstwo Zdrowia konkretnego wariantu, będzie się wiązać ze wzrostem wydatków płatnika w skali kraju o 16,9 mld zł. W skali województwa, aktualnie wartości są szacowane. Zmiana będzie realizowana w okresie 12 miesięcy od chwili wejścia w życie rekomendacji, co stanowi 11,17 % wzrostu wartości umów NFZ (z wyłączeniem leków stosowanych w programach lekowych i substancji czynnych stosowanych w chemioterapii). Zmiany dotyczą bardzo szerokiego spektrum, dla przykładu: zwiększenia kwot, których charakter finansowania jest nielimitowany np. świadczenia w poradni diabetologicznej dla dzieci, fizjoterapia ambulatoryjna i domowa dla osób o znacznym stopniu niepełnosprawności, świadczenia w hospicjum domowym czy program profilaktyki raka piersi. Działania te przyczynią się do wzmocnienia płynności finansowej podmiotów leczniczych oraz zwiększenia dostępności do świadczeń – dodaje Teresa Gwizdak.
O kwotach, które zapłacił Podkarpacki NFZ szpitalom możemy jednak mówić dopiero po zakończeniu rocznych rozliczeń. Kwoty zapłacone są bowiem zawsze wyższe od planowanych ze względu na chociażby finansowanie świadczeń w umowach bezlimitowych. Dla przykładu, wartość aneksów na sfinansowanie świadczeń wykonanych ponad limit umowy za I kwartał 2025 dla dzieci z funduszu medycznego to niemal 31 mln zł w przypadku lecznictwa szpitalnego i prawie 18,5 mln zł w przypadku pozostałych podmiotów.
Ogromny zastrzyk finansowy dotyczy także psychiatrii, która zostanie wsparta również na Podkarpaciu.Z roku na rok wartość finansowania ochrony zdrowia w naszym regionie wzrasta. W 2024 roku, w porównaniu do roku 2023 na Podkarpaciu łącznie wydatkowano na ten cel o ponad 869 mln zł więcej. Wsparcie odczuły wszystkie szpitale – wojewódzkie, powiatowe, uniwersytecki i MSWiA – mówi wojewoda Teresa Kubas-Hul.
Ministerstwo Zdrowia rozstrzygnęło konkurs w ramach Funduszu Medycznego. Do 53 ośrodków w całej Polsce trafi 3 166 733 867 zł, co jest rekordową w historii polskiej psychiatrii inwestycja w infrastrukturę. Wsparcie przewidziane jest na 44 inwestycje do 50 mln zł oraz 9 inwestycji, których wartość wynosi więcej niż 50 mln.Kryzys zdrowia psychicznego dotyka wielu z nas: dzieci, młodzież i dorosłych. Dlatego rozwijamy psychiatrię środowiskową i będziemy tworzyć nowe centra zdrowia psychicznego. Ale inwestujemy także w infrastrukturę, ponieważ infrastruktura psychiatryczna była dotąd koszmarnie zaniedbana – mówi Joanna Frydrych, poseł na Sejm RP.
Na Podkarpaciu to:
- CENTRUM MEDYCZNE W ŁAŃCUCIE SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ - 5 662 940 zł
- SAMODZIELNY PUBLICZNY ZESPÓŁ OPIEKI ZDROWOTNEJ W LEŻAJSKU - 22 856 190 zł
- WOJEWÓDZKI PODKARPACKI SZPITAL PSYCHIATRYCZNY IM.PROF.EUGENIUSZA BRZEZICKIEGO W ŻURAWICY - 49 500 000 zł
- SAMODZIELNY PUBLICZNY ZESPÓŁ OPIEKI ZDROWOTNEJ W SANOKU – 82 941 784 zł
NFZ w Rzeszowie wskazuje na jeszcze kilka ważnych kwestii:
- przedłużenie do końca roku umów w pilotażowym programie centrów zdrowia psychicznego dla ośmiu placówek. Kwota zwiększenia to niemal 83 mln zł,
- przedłużenie do końca września 2025 umów na pilotażowy program w zakresie edukacji żywieniowej oraz poprawy jakości żywienia w szpitalach – "Dobry posiłek w szpitalach". Kwota zwiększenia ponad 11 mln zł.
- W planach jest również zwiększenie finasowania związane ze zmianami w programie profilaktycznym raka szyjki macicy, a konkretnie testem HPV HR, który wykrywa obecność onkogennych typów wirusa HPV oraz cytologią na podłożu płynnym (LBC), która pozwala dokładniej zbadać pobrany materiał.